Một bạn nhờ bạn đệm guitar một bài mà bạn biết, bạn đã từng đệm giọng C, nhưng bạn ấy lại nói rằng sẽ hát ở giọng A.
Một bạn nhờ bạn đệm guitar một bài mà bạn biết, bạn đã từng đệm giọng C. Bạn đó hát đúng nhạc nhưng không phải giọng C. Mà bạn đó cũng không biết mình đang hát giọng gì...
Một bài mà bạn đã từng nghe, một ai đó nhờ bạn đệm, họ sẽ hát ở giọng nào đó mà bạn rất ít gặp ví dụ giọng Bb!
Với những người chơi đàn guitar có cơ sở nhạc lý, đã tập luyện nhiều và có kinh nghiệm. Việc này sẽ không trục trặc gì nhiều lắm.

Nhưng với một người chưa biết nhạc lý, ít kinh nghiệm có lẽ cần vài tiểu xảo để nhanh chóng ứng phó được với tình huống trên hay mọi tình huống đệm hát. Nhưng cần nhất chính là kỹ năng dịch giọng thật nhanh.

Vòng hoà thanh quen thuộc

Trước hết cần nhớ vài vòng hoà thanh của các giọng quen thuộc:
C G Am Em F C Dm G (hay được gọi là vòng canon).
Am Dm G C
Am Dm F Em
Am F Em Am
Am F G C
C Am F G
C Em Am G
Lưu ý rằng: Các vòng hoà thanh là khác nhau cho mỗi bài hát, và các vòng hoà thanh được xây dựng dựa theo giai điệu gốc của bài hát đó.

Hợp âm song song

Là phần không thể thiếu được khi đệm hát. Bạn sẽ để ý thấy rằng, khi nhớ được cặp song song hoặc biết cách tìm các cặp song song, việc dịch giọng trở lên dễ dàng hơn rất nhiều.

Xem thêm về các hợp âm song song tại đây.

Nhớ khoảng cách giữa các nốt nhạc

Đó là điều đương nhiên, nhưng vẫn cần nhắc lại ở đây:

C - D - E - F - G - A - B - C

Khoảng cao độ giữa các nốt là 1 cung, trừ mi-fa và si-đô là nửa cung (in nghiêng).

Thực hành dịch giọng với bài thuộc

Nguyên tắc chung:
Tăng (giảm) giọng lên bao nhiêu cung, hợp âm nằm trong hoà âm cũng tăng (giảm) lên từng đó cung.
Tính chất trưởng thứ hoặc đuôi của hợp âm trong hoà âm không thay đổi.
Áp dụng cho bài mà bạn đã nhớ hoà âm, trước hết hãy xem vòng hoà âm của từng đoạn là gì, ví dụ đó là vòng canon:

C G Am Em F C Dm G. (đặt thứ tự là: 1 2 3 4 5 6 7 8), cần dịch sang giọng G.
Nhận định các hợp âm song song trong vòng đó là gì? C//Am, G//Em, F//Dm.
Nhận định hợp âm nào gần nhau về khoảng cao độ: đoạn G lên Am, Em lên F, C lên Dm.
Lúc này, tiến hành dịch giọng theo hợp âm song song trước:
1 2 3 4 5 6 7 8 _
C G Am Em F C Dm G (đánh dấu đậm vào C//Am)
G ? Em ? ? G ? ? (dịch từ C sang G, Em//G)
Sau đó kiểm tra các giọng có cao độ gần nhau và dịch dịch cặp song song:
1 2 3 4 5 6 7 8 _
C G Am Em F C--> Dm G (gần nhất ở đây là đoạn C--> Dm 1 cung, Dm//F)
G ? Em ? C G--> Am ? (dịch G tăng 1 cung lên Am, Am//C)
Tiếp tục dịch theo giọng có cao độ gần nhau và dịch cặp hợp âm song song:
1 2 3 4 5 6 7 8 _
C G Am Em<-- F C Dm G (gần nhất ở đây là F đã dịch lùi nửa cung xuống Em, Em//G)
G D Em Bm<-- C G Am D (dịch C lùi nửa cung xuống Bm, Bm//D)

Vòng hoà âm mới: dịch từ giọng C sang giọng G:
G D Em Bm C G Am D

Đối với các vòng hoà thanh khác, có thể làm tương tự.

Tập luyện và tác dụng

Tác dụng lớn nhất khi tập luyện dịch giọng là bạn sẽ có ý thức về các giọng và cách mà chúng được hoà thanh với giai điệu của bài hát. Ngoài ra, khi tập luyện dịch giọng, bạn sẽ nhanh chóng học được cách tư duy về hợp âm tiếp theo chứ không còn là chơi theo cảm tính nữa.

Tập luyện dịch giọng từ giọng này sang giọng khác còn có tác dụng nhớ các hợp âm song song.

Luyện dịch giọng còn giúp bạn nhớ được các bộ hợp âm quen thuộc. Khi đệm một bài hát mới với giọng lạ, bạn đã nhớ các bộ hợp âm rồi, việc đệm sẽ dễ dàng hơn và quan trọng là đúng hoà thanh hơn là điền hoà âm cảm tính.

Khi tự học guitar, điều quan trọng nhất chính là biết mình đang ở đâu. Khi đã học đến giai đoạn dịch giọng này, bạn hãy nhớ rằng, đừng vội vàng, hãy kiên nhẫn.

Theo Hocguitar